Gãy xương kín là gì? Bao lâu thì lành? Cách điều trị gãy xương kín

Gãy xương kín không tạo ra vết thương hở, xương không đâm qua da thịt gây chảy máu nên nguy cơ bị nhiễm trùng thường thấp hơn so với chấn thương gãy xương hở. Đa phần bệnh nhân gãy xương kín đều được bác sĩ chỉ định bằng cách bó bột hoặc nắn chỉnh và chờ xương tự lành.

I – Gãy xương kín là gì? 

Gãy xương kín là tình trạng xương bị gãy nhưng không xuyên qua da, không làm chảy máu và không gây ra các vết thương hở.

Gãy xương kín có thể xảy ra ở bất kỳ đoạn thương nào, nhưng phổ biến hơn cả là ở vị trí xương hông, xương cổ tay, xương sườn, mắt cá nhân hay cột sống.

Hình ảnh so sánh giữa gãy xương kín và hở. 

Các loại gãy xương kín gồm: Cấp độ 0 (gãy xương đơn giản); cấp độ 1 ( gãy nhẹ chỉ mài mòn hoặc bong tróc ở bên ngoài; cấp độ 2 và 3 ( gãy xương mài mòn sâu và nghiêm trọng).

II – Nguyên nhân bị gãy xương kín 

Các nguyên nhân chủ yếu gây gãy xương kín gồm:

– Tác động trực tiếp: Gãy xương kín xảy ra khi có va chạm giao thông; chấn thương thể thao hoặc ngã té trong lao động hoặc sinh hoạt hàng ngày.

– Do căng thẳng: Gãy xương kín do căng thẳng là tình trạng sử dụng xương lặp đi lặp lại thường xuyên và quá mức. Nguyên nhân này thường gặp ở những người có hệ xương suy yếu hoặc bị loãng xương.

Nguyên nhân gãy xương kín chủ yếu là do tai nạn giao thông, tai nạn lao động, va chạm trong thể thao…

– Do bệnh lý: Xương bị suy yếu do loãng xương, nhiễm trùng, có khối u hoặc một số bệnh lý khác. Trong trường hợp này, chỉ cần xảy ra va chạm nhẹ là xương cũng có thể bị gãy ngay lập tức.

III – Dấu hiệu nhận biết gãy xương kín là gì? 

Các dấu hiệu giúp nhận biết có bị gãy xương kín không gồm:

– Phát ra tiếng kêu răng rắc khi xương bị gãy.

– Hai đầu xương bị gãy cọ sát vào nhau tạo ra các âm thanh lạo xạo. 

– Đau tại vùng bị gãy xương hoặc các vị trí xung quanh gần đó.

– Cơn đau tăng mạnh khi bệnh nhân vận động.

Gãy xương kín gây đau đớn tại vị trí gãy, cơn đau tăng lên khi bệnh nhân vận động. 

– Chức năng vận động của xương bị gãy mất hoàn toàn hoặc bị giảm.

– Sưng nề, bầm tím tại vị trí gãy xương.

– Chi bị gãy biến dạng, có thể gây xoắn vặn, gập góc hoặc bị ngắn lại.

IV – Biến chứng gãy xương kín

Gãy xương kín nếu không được sơ cứu đúng cách và chữa trị kịp thời có thể làm tăng nguy cơ gãy xương hở khiến việc điều trị trở nên khó khăn hơn.

Thậm chí, nếu việc chữa trị chậm trễ còn có thể dẫn tới di lệch xương và nhiều biến chứng nguy hiểm khác như:

– Nhiễm trùng.

– Hoại tử mạch máu.

– Hội chứng khoang.

– Sốc giảm dịch.

– Huyết khối tĩnh mạch sâu.

– Sốt chấn thương vô trùng.

Chính vì vậy, khi xảy ra va đập mạnh hoặc bị té ngã bệnh nhân cần được sơ cứu gãy xương kín và cố định xương đúng cách để tránh tình trạng nặng và nghiêm trọng hơn. 

Cách sơ cứu: 

– Gọi cấp cứu ngay lập tức.

– Kiểm soát máu chảy, băng kín các vết thương.

– Tuyệt đối không vận động, nhất là vùng xương gãy nếu không thực sự cần thiết

– Sử dụng băng ép hoặc nẹp để cố định xương bị gãy.

– Trong thời gian chờ nhân viên y tế đến, hãy cố gắng nâng cao chân cho bệnh nhân sau khi đã cố định để giảm phù nề và giảm sưng. Đồng thời theo dõi diễn biến sức khỏe của bệnh nhân sát sao. 

Sơ cứu và cố định xương bị gãy. 

Nguyên tắc cố định gãy xương kín:

– Sử dụng nẹp có độ dài vừa đủ, chắc và rộng.

– Nẹp có thể bằng kim loại, tre hoặc gỗ.

– Không đặt nẹp trực tiếp lên da thịt của người bệnh mà cần trang bị đệm lót ở phần đầu xương và đầu nẹp.

– Cố định chắc chắn ở cả dưới và trên của vị trí xương bị gãy. 

– Nếu là chi trên bị gãy thì hãy treo vuông góc, để duỗi thẳng đồng thời buộc vào người. Nếu là chi dưới hãy để duỗi thẳng và cố định cùng chi lành để thành khối thống nhất.

V – Gãy xương kín bao lâu thì lành?

Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, vị trí gãy xương, phương pháp điều trị, sức khỏe của bệnh nhân… mà thời gian gãy xương kín lành và hồi phục sẽ khác nhau. Nhưng thời gian trung bình để gãy xương kín lành thường dao động từ khoảng 4-6 tuần. 

Thời gian trung bình để xương bị gãy hồi phục là từ 4 đến 6 tuần. 

Đối với các trường hợp gãy xương kín nặng và cần phải phẫu thuật thì thời gian lành xương sẽ lâu hơn, có thể phải mất từ 2-3 tháng.

VI – Cách điều trị gãy xương kín hiệu quả

Nguyên tắc chung trong điều trị gãy xương sườn kín nói riêng và điều trị gãy xương kín nói chung là cần đưa các mảnh hương bị gãy về đúng vị trí đồng thời ngăn di lệch xương gãy cho tới khi lành hẳn. 

Sau khi bệnh nhân được chuyển tới bệnh viện, bác sĩ sẽ thực hiện các chẩn đoán hình ảnh như chụp X-quang, MRI,  CT hoặc máy quét xương để chẩn đoán mức độ gãy xương kín. Tùy theo mức độ nghiêm trọng mà bác sĩ sẽ chỉ định một trong các phương pháp điều trị phù hợp dưới đây:

– Băng bột cố định: Bác sĩ sẽ sử dụng sợi thủy tinh đúc hoặc bột thạch cao.

– Nẹp cố định: Nẹp cố định sẽ làm hạn chế và kiểm soát các chuyển động của khớp ở vịt trí xương bị gãy và các khu vực gần đó.

– Cố định ngoài: Bác sĩ sử dụng ốc vít hoặc kim loại để cố định xương bị gãy ở bên ngoài rồi để chúng tự lành.

– Mổ hở và cố định bên trong: Bệnh nhân cần thực hiện phẫu thuật để  sắp xếp  lại các mảnh xương đã bị gãy về đúng vị trí ban đầu. Sau đó sử dụng các dụng chuyên dụng để cố định xương.

Trong quá trình điều trị, để xương bị gãy mau lành và phục hồi thì ngoài việc sử dụng thuốc theo chỉ định điều trị của bác sĩ, tập vật liệu lý trị liệu người bệnh còn cần chú ý đến chế độ ăn uống hàng ngày.

Theo đó, chế ăn uống cần đa dạng và đủ dinh dưỡng, đặc biệt nên ưu tiên các thực phẩm giàu canxi tốt cho sức khỏe của xương, khớp như canxi.

Viên uống bổ sung canxi NextG Cal.

Ngoài việc tăng cường ăn các thực phẩm tự nhiên giàu canxi trong các bữa ăn hàng ngày, bệnh nhân có thể hỏi ý kiến bác sĩ về việc sử dụng thêm viên uống bổ sung canxi NextG Cal.

( → Xem thêm các cách bổ sung canxi cho người gãy xường TẠI ĐÂY )

VII – Cách phòng tránh gãy xương kín

Để phòng ngừa và làm giảm nguy cơ bị gãy xương kín và hở, các bạn cần chú ý:

– Có chế độ ăn uống khoa học, cân bằng và đủ dưỡng chất. Tăng cường uống sữa, ăn hải sản, sữa chua, cá, hạt, đậu và các loại rau màu xanh để cung cấp đủ lượng canxi cần thiết giúp xương chắc khỏe.

– Tắm nắng trước 9h trung bình 15 phút mỗi ngày để bổ sung vitamin D3, giúp thúc đẩy hoạt động hấp thu canxi của cơ thể hiệu quả hơn.

– Hình thành thói quen tập thể dục tối thiểu 30 phút mỗi ngày với các bài tập phù hợp như: bơi lội, đi bộ, bóng rổ, đạp xe, yoga…

Tăng cường ăn thực phẩm giàu canxi mỗi ngày giúp xương chắc khỏe. 

– Giữ cân nặng ở mức ổn định, tránh tình trạng thực cần hoặc béo phì làm tăng áp lực lên hệ xương.

– Không hút thuốc lá; hạn chế uống bia, rượu vì các thực phẩm này đều là yếu tố làm tăng nguy cơ bị loãng xương và gãy xương.

– Không lạm dụng xương khớp quá mức để tránh bị gãy xương do căng thẳng, đặc biệt là ở những người bị loãng xương hay xương suy yếu.

– Mắc độ bảo hộ khi lao động, chơi thể thao hoặc làm các công việc có mức độ nguy hiểm cao.

So với gãy xương hở thì gãy xương kín không làm thủng ra và  ít xảy ra nhiễm trùng. Tuy nhiên, người bệnh không nên chủ quan, hãy đến bệnh viện thăm khám ngay khi nghi ngờ có dấu hiệu bị gãy xương kín để tránh xương bị gãy di lệch, hoại tủ, nhiễm trùng gây khó khăn cho việc điều trị.