Trẻ sơ sinh hay vặn mình là hiện tượng sinh lý thường gặp và có thể tự hết khi bé được 3 đến 4 tháng tuổi. Tuy nhiên, nếu trẻ sơ sinh vặn mình nhiều kèm theo các triệu chứng như bú ít, hay quấy khóc, không tăng cân, giật mình, ngủ không sâu giấc trong thời gian dài và thường xuyên thì bố mẹ cần đưa con đi kiểm tra, tránh ảnh hưởng tới sức khỏe và sự phát triển của bé. Tìm hiểu ngay về tình trạng này ngay tại bài viết dưới đây của Canxi hữu cơ Úc NextG Cal.
Nội dung:
I. Trẻ sơ sinh vặn mình là trình trạng gì?
Trẻ sơ sinh vặn mình là tình trạng rất thường gặp, có thể xuất hiện khi trẻ ngủ hoặc thức với biểu hiện trẻ gồng người vặn mình, đỏ mặt trong vài phút rồi hết.
Tình trạng vặn mình xảy ra phổ biến khi bé dưới 2 tháng tuổi. Sau đó sẽ thuyên giảm khi trẻ được khoảng 3 đến 4 tháng tuổi.
Tình trạng vặn mình ra phổ biến ở trẻ dưới 2 tháng tuổi
Các nghiên cứu về sinh lý giấc ngủ của trẻ sơ sinh cho thấy, giấc ngủ của bé được phân thành giấc ngủ hoạt động (ngủ nông) và giấc ngủ im lặng (ngủ sâu).
Trong đó:
– Giấc ngủ ngủ nông: Trẻ thường hay bị vặn mình, giật mình, rên phát ra tiếng “è è”…
– Giấc ngủ sâu: Bé ngủ sâu, không cử động và rất khó để đánh thức.
II. Tại sao trẻ sơ sinh hay vặn mình
Tình trạng trẻ sơ sinh vặn mình được giải thích là do vỏ não và các tế bào thần kinh và thể vân vẫn chưa phát triển hoàn thiện.
Do đó, khi tiếp xúc với môi trường bên ngoài, các hoạt động dưới vỏ sẽ chiếm ưu thế hơn. Điều này giúp trẻ dễ thích nghi với môi trường mới ngoài tử cung của mẹ.
Trẻ sơ sinh ngủ hay vặn mình được chia thành 2 trường hợp: do sinh lý và do bệnh lý.
1. Lý do từ sinh lý
Trường hợp trẻ sơ sinh hay vặn mình và ọc sữa do nguyên nhân sinh lý, cha mẹ không cần phải quá lo lắng.
Vì khi trẻ được 3 đến 4 tháng tuổi, tình trạng vặn mình sẽ tự hết.
Các nguyên nhân sinh lý chủ yếu khiến bé sơ sinh hay vặn mình gồm:
– Trẻ quá no: Nếu trẻ vặn mình do quá no sẽ có thể kèm theo ọc sữa, bố mẹ cần chú ý để tránh gây nguy hiểm.
– Trẻ bị đói nên liên tục vặn mình, cựa quậy và uốn người.
– Trẻ sơ sinh hay vặn mình gầm gừ, è è khi đi tiểu hoặc đại tiện.
– Quần áo mặc cho bé quá chật hoặc bị ẩm ướt.
– Bỉm của bé bị ướt gây khó chịu.
– Môi trường quanh bé ồn ào, nhiều ánh sáng.
– Nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh.
– Gối đầu cho bé quá cao.
– Đệm bé nằm quá cứng, nơi ngủ không thoải mái.
– Tư thế ngủ không thoải mái.
2. Nguyên nhân từ bệnh lý
Trong một số trường hợp, trẻ vặn mình liên tục có thể dấu hiệu cảnh báo của một số bệnh lý tiềm ẩn như:
– Rối loạn tiêu hóa: đầy hơi, đau bụng, trào ngược dạ dày.
– Hạ canxi máu.
– Bé mắc bệnh lý về gan.
– Vàng da sơ sinh.
– Rối loạn thần kinh bẩm sinh.
– Dị ứng gây ngứa da.
– Côn trùng đốt hoặc chui vào tai của bé.
Tìm hiểu thêm về tình trạng: Hạ canxi máu
III. Biểu hiện vặn mình ở bé
Hiện tượng bé ngủ hay vặn mình sẽ có các biểu hiện – triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể gây khiến bé hay vặn mình.
1. Biểu hiện sinh lý
Với trẻ sơ sinh bị vặn mình sinh lý, bố mẹ có thể thấy con có các biểu hiện sau:
– Vặn mình, uốn người.
– Cử động, cựa quậy.
– Bị giật mình trong lúc ngủ.
– Khóc quấy.
– Rặn đỏ mặt khi trẻ đi ngoài.
Đa phần nếu từ lý do sinh lý thì trẻ vẫn bú tốt, tăng cân đều và không kèm các dấu hiệu bất thường khác.
2. Biểu hiện bệnh lý
Khác với các bé hay vặn mình sinh lý, các bé hay vặn mình do bệnh lý nên được bố mẹ đưa đi thăm khám để các bác sĩ chuyên môn có những tư vấn, cũng như có các phương pháp điều trị phù hợp.
Đặc biệt là khi bé vặn mình nhiều và có các triệu chứng dưới đây:
– Quấy khóc đến đỏ mặt, dỗ không nín.
– Dễ cáu kỉnh.
– Xuất hiện co giật.
– Da bị nổi mẩn hoặc tím tái.
– Nấc cụt liên tục.
– Nhiều mồ hôi trộm.
– Tóc bị rụng.
– Còi xương.
IV. Trẻ sơ sinh vặn mình nhiều có sao không?
Nhiều mẹ lo lắng trẻ vặn mình nhiều có sao không?
Như đã phân tích ở trên, bé sơ sinh vặn mình đỏ mặt là biểu hiện sinh lý bình thường, nên bé sẽ không cảm thấy đau đớn.
Nếu xảy ra hiện tượng vặn mình khi ngủ ở trẻ sơ sinh nhưng bé vẫn sinh hoạt bình thường, không khóc khó chịu, không ói, vẫn lên cân tốt thì không có gì đáng lo ngại.
Xem chi tiết dấu hiệu thiếu canxi ở trẻ sơ sinh TẠI ĐÂY
V. 8 mẹo giúp bé hết vặn mình nhiều
Để cải thiện tình trạng trẻ sơ sinh hay vặn mình, bố mẹ cần xác định xem con bị vặn mình sinh lý hay do bệnh lý để có cách khắc phục phù hợp và hiệu quả.
Nếu chỉ từ những nguyên nhân sinh lý thông thường, các mẹ có thể áp dụng theo 1 số cách sau đây:
1. Bổ sung đầy đủ thực phẩm cho mẹ
Khá nhiều mẹ sau sinh vì muốn lấy lại vóc dáng nên ăn uống rất kiêng khem dẫn đến bị thiếu chất.
Điều này gây ảnh hưởng tới chất lượng nguồn sữa mẹ.
Mẹ sau sinh nên chú ý ăn uống đủ dinh dưỡng
Do đó, với các mẹ nuôi con bằng sữa mẹ, hãy đảm bảo các bữa ăn hàng ngày đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là các thực phẩm giàu canxi như cua, cá, tôm, sữa và các sản phẩm từ sữa…
2. Giữ không gian yên tĩnh cho bé khi ngủ
Không gian phòng ngủ của trẻ nên đảm bảo sạch sẽ, thoáng mát và yên tĩnh để bé luôn có cảm giác dễ chịu, an toàn và không bị kích động.
Bên cạnh đó, cần chú ý điều chỉnh nhiệt độ phòng vừa phải và hợp với thân nhiệt của bé.
Giữ không gian yên tĩnh cho bé
Vì nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh đều gây ảnh hưởng và làm gián đoạn giấc ngủ của bé khiến con vặn mình, giật mình, tỉnh giấc và quấy khóc.
3. Tắm nắng cho trẻ trong giai đoạn sơ sinh
Bố mẹ nên cho con tắm nắng mỗi ngày ở giai đoạn sơ sinh để cơ thể con tự tổng hợp vitamin D qua da.
Cơ thể trẻ đủ vitamin D sẽ hấp thụ canxi và photpho tốt hơn.
Tắm nắng cho trẻ
Khi tắm nắng cho con, bố mẹ nên thực hiện vào khung thời gian từ 6 – 9 giờ sáng hoặc sau 17 giờ chiều.
Mỗi lần tắm nên tắm từ 15-30 phút, chú ý không ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp vào đầu của bé.
Xem thêm: Lưu ý khi bổ sung canxi cho trẻ sơ sinh
4. Luôn để trẻ ở gần mẹ
Khi trẻ vặn mình đỏ mặt, quấy khóc, khó ngủ, các mẹ hãy đặt con ở bên cạnh mình hoặc ôm vào lòng đồng thời vỗ về, âu yếm.
Để con ở gần mẹ và âu yếm con
Mẹ cũng có thể nói chuyện và hát ru cho bé để con có cảm giác an toàn, dễ chịu và thoải mái, từ đó con dễ dàng đi vào giấc ngủ và ngủ sâu hơn.
5. Sử dụng các loại tã thoáng mát cho em bé
Nhiều nghiên cứu cho thấy, sử dụng tã bỉm thoáng mát, thấm hút tốt giúp bé dễ chịu và thoải mái hơn, từ đó cải thiện hiệu quả tình trạng trẻ vặn mình tới đỏ mặt.
Lựa chọn các loại tã thoáng mát cho trẻ
Mặt khác, bố mẹ cũng nên vệ sinh phòng ngủ của bé sạch sẽ, giặt chăn ga gối của trẻ thường xuyên để loại bỏ bụi bẩn, côn trùng, vi khuẩn gây ngứa ngáy và khó chịu.
6. Lấy các loại chăn gối quấn cho bé
Với trẻ vặn mình khi ngủ và trẻ sơ sinh vặn mình khi ngủ, bố mẹ có thể áp dụng mẹo lấy các loại chăn gối quấn cho bé.
Điều này mang lại cho bé cảm giác ấm áp và an toàn như được nằm trong bụng mẹ.
Dùng chăn gối quấn cho bé
Nhờ đó bé sẽ giảm vặn mình, cảm giác ấm áp sẽ giúp con ngủ ngon và sâu hơn.
7. Thường xuyên kiểm tra vùng kín của bé
Khi thấy em bé hay vặn mình, uốn éo, khó chịu và quấy khóc, các mẹ nên kiểm tra vùng kín của con xem con có bị viêm, hăm, mẩn đỏ, ngứa hoặc loét không.
Bố mẹ nên kiểm tra vùng kín của trẻ thường xuyên
Nếu có, bố mẹ nên đưa con đi thăm khám để được xử lý kịp thời.
Đồng thời, trong quá trình chăm sóc em bé sơ sinh, các mẹ cũng nên thường xuyên kiểm tra tã, bỉm cho con.
Nếu bé tiểu nhiều làm ướt bỉm hoặc đi đại tiện thì cần thay bỉm ngay để tránh gây khó chịu.
8. Khuyến khích các bé vận động
Khi chăm sóc em bé sơ sinh, các mẹ nên tập vận động cho con hàng ngày bằng các động tác nhẹ nhàng để kiểm soát phản xạ, hạn chế vặn mình, giật mình.
Các mẹ nên tập vận động cho con hàng ngày
Một số bài tập vận động cho trẻ sơ sinh các mẹ có thể tham khảo như: Đưa hai tay lên xuống, di chuyển tay chân lên xuống luân phiên, co duỗi chân, xoay cánh tay, nằm sấp và tự ngóc đầu lên…
VI. Khi nào nên đưa trẻ đến viện chữa vặn mình?
Tốt nhất, khi trẻ ngủ hay vặn mình nhiều và không thuyên giảm sau khi đã thực hiện theo cách chăm sóc ở trên, bố mẹ nên đưa con đến bệnh viện để tìm ra chính xác nguyên nhân và tư vấn điều trị phù hợp.
Đặc biệt, khi trẻ có một trong các dấu hiệu dưới đây, bố mẹ nên đưa con đi thăm khám ngay:
– Trẻ sơ sinh hay vặn mình khi ngủ, khó ngủ, hay quấy khóc, sút cân.
– Trẻ hay vặn mình khi ngủ kèm giật mình, khi tỉnh giấc có dấu hiệu bị khó thở.
– Trẻ bị rối loạn thần kinh bẩm sinh, hệ thống dây thần kinh bị tổn thương.
– Bị hạ canxi máu: Trẻ dễ bị kích thích, hay giật mình, ngủ không yên giấc, gồng mình kèm các triệu chứng rụng tóc vành khăn, đổ mồ hôi trộm, nấc, chậm lên cân, quấy khóc…
VII. Lưu ý khi chăm sóc trẻ sơ sinh hay vặn mình
Một số lưu ý bố mẹ cần nắm và tuân thủ khi chăm sóc em bé sơ sinh hay bị vặn mình gồm:
1. Không áp dụng mẹo lạ
Các mẹo giúp trẻ sơ sinh không bị vặn mình như chườm nóng, xông hơi, đắp lá… vẫn chưa được kiểm chứng về hiệu quả và độ an toàn.
Do đó, bố mẹ không nên tự ý áp dụng vì có thể gây ra nhiều ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và làn da của trẻ.
2. Quan tâm đến cảm xúc của con
Trẻ sơ sinh hay vặn mình có thể là dấu hiệu biểu đạt cảm xúc như con đang ngứa ngáy, khó chịu, tã ướt, ốm, mệt, đói…
Do vậy, bố mẹ nên chú ý kỹ quan tâm cảm xúc của con để có thể hiểu và giúp đỡ con ngay.
3. Kiểm tra nhiệt độ phòng
Nhiệt độ trong phòng của bé quá cao hoặc quá thấp đều là nguyên nhân khiến bé liên tục vặn mình, ngủ không sâu giấc và khó ngủ vào ban đêm.
Vì vậy, bố mẹ nên điều chỉnh nhiều độ phòng phù hợp với thân nhiệt của con nhé.
4. Kiểm tra trên làn da của con
Khi em bé ngủ hay vặn mình, bố mẹ nên kiểm tra trên da của con có bất thường gì không.
Vì nếu da con bị viêm loét, mẩn đỏ, nóng rát, có tổn thương hoặc bị côn trùng cắn cũng khiến con vặn mình liên tục và không thể ngủ.
Tóm lại, trẻ sơ sinh hay vặn mình là vấn đề phổ biến, thường là do nguyên nhân sinh lý và có thể tự khỏi khi bé được 3-4 tháng tuổi.
Tuy nhiên, bố mẹ vẫn nên chú ý quan sát tình trạng trẻ sơ sinh vặn mình trớ sữa để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường nếu có.
Từ đó, đưa con đi thăm khám và điều trị kịp thời, tránh gây ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của con!